Matura pisemna z języka polskiego

Matura pisemna z języka polskiego jest obowiązkowa, ale tylko na poziomie podstawowym. Egzamin z języka polskiego na poziomie rozszerzonym jest traktowany jako przedmiot dodatkowy, a więc wynik tej części nie wpłynie na zdanie matury, jedynie będzie odnotowany na świadectwie.

Jak wygląda egzamin?

W części obowiązkowej (poziom podstawowy) sprawdzane jest rozumienie tekstu, obejmującego ok. 1000 słów. Będzie to tekst publicystyczny lub popularnonaukowy. Po jego przeczytaniu maturzysta ma do rozwiązania test pytań otwartych (należy wpisać własną odpowiedź) i zamkniętych (wystarczy wybrać jedną ze wskazanych odpowiedzi).

Pytania mogą dotyczyć rozumienia słów, myśli zawartych w akapicie, wyszukiwania, selekcjonowania informacji, dostrzegania analogii i przeciwieństw, struktury tekstu (odróżniania wstępu, rozwinięcia, zakończenia), odkrywania związków logicznych (wskazywanie np. tezy, hipotezy, przykładów, wniosków, zależności między zdaniami), genezy tekstu, rozpoznawania nadawcy, jego intencji, rozpoznawania adresata, dostrzegania cech stylistycznych tekstu i rozumienia funkcjonalności środków językowych.

Drugim elementem egzaminu na poziomie podstawowym jest umiejętność napisania tekstu przez maturzystę na jeden z dwóch zaproponowanych tematów: wymagającego napisania rozprawki lub interpretacji tekstu poetyckiego.

Tematy mogą zawierać polecenie, np.: zanalizowania, zinterpretowania, porównania, skomentowania, napisania opinii o problemie zawartym w tekście oraz jej uzasadnienia, scharakteryzowania bohatera i jego kreacji, języka utworu, prądu, zjawiska typowego dla epoki. Oceniane będzie rozwinięcie tematu, kompozycja, styl, język, zapis (ortografia) oraz szczególne walory pracy. Tekst nie może być krótszy niż 250 słów.

Na wykonanie wszystkich powyższych zadań przewidziane jest 170 minut.

Maturzysta może otrzymać maksymalnie 70 punktów (20 za rozumienie tekstu i 50 za umiejętność pisania).

Warunkiem zdania egzaminu z języka polskiego jest uzyskanie 30% punktów z poziomu podstawowego, a więc 21 punktów.

Matura na poziomie rozszerzonym

Egzamin z języka polskiego na poziomie rozszerzonym trwa 180 minut i polega na napisaniu własnego tekstu. Tu również punktem wyjścia jest tekst zawarty w arkuszu egzaminacyjnym. Tematy mogą zawierać polecenie, np.: zanalizowania i zinterpretowania tekstów, interpretowania tekstu literackiego we wskazanym kontekście, np.: filozoficznym, historycznoliterackim, kulturowym, porównania tekstów, wyrażenia własnej opinii na temat tekstów kultury i problemów w nich zawartych oraz uzasadnienia jej, przeanalizowania języka tekstu, polemizowania z poglądem wyrażonym w tekście.

Pisemna wypowiedź nie może być krótsza niż 250 słów. Oceniane będą te same elementy pracy, jak na poziomie podstawowym. Za tą część egzaminu można uzyskać 40 punktów. Wynik wyrażony w skali procentowej nie ma wpływu na zdanie matury, nie ma więc również progu zaliczenia.

W trakcie egzaminu można korzystać ze słownika ortograficznego i słownika poprawnej polszczyzny.