Operator filmowy

Operator filmowy należy do tzw. pionu operatorskiego, czyli zespołu pracowników realizujących zdjęcia (inni to: asystenci operatora, wózkarze, oświetlacze). Z reżyserem i scenografem ustala kompozycję kadru, rodzaje stosowanych planów, kąty ujęć kamery i sposób oświetlenia. Często podczas zlecenia pracuje dwóch, a nawet trzech operatorów. Najbardziej prestiżową funkcję operatorską pełni operator obrazu, który pojawia się przy bardziej złożonych formach nagraniowych, nadzorując pracę operatorów kamer. Niezależnie od pracy w filmie i telewizji, operator kamery może też zostać operatorem filmu animowanego lub operatorem filmowych efektów specjalnych.

Predyspozycje kandydata

W tym fachu najważniejsze są uzdolnienia fotograficzne i stosowny warsztat. Operatorowi potrzebna jest wyobraźnia przestrzenna, znajomość konwencji filmowych, historii filmu oraz wiedza techniczna na temat sprzętu, którym się posługuje. Coraz częściej, szczególnie w pracy operatora i realizatora filmów animowanych, konieczna jest, prócz umiejętności rysowania, również znajomość nowoczesnego oprogramowania komputerowego. Cechą niezbędną jest kreatywność, zdyscyplinowanie oraz doskonała koncentracji.

Status społeczny

Operator, zwłaszcza operator filmowy jest dziś zaliczany do czołówki zawodów filmowych. Przed nim jest tylko reżyser i aktor. W branży jest ceniony i szanowany. Zwykle też dobrze wynagradzany.

Jak zostać operatorem filmowym?

Aby zdobyć wykształcenie należy wybrać się do szkoły filmowej na kierunek Sztuka operatorska lub Realizacja obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografii. To oznacza wstąpienie w szeregi studentów Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi czy Warszawskiej Szkoły Filmowej.

Przyszły operator może wybrać inną ścieżkę kształcenia, np. specjalności fotograficzne w uczelniach artystycznych lub szkołach policealnych. Jeśli ukończył inne studia, może wybrać studia podyplomowe z zakresu operatorstwa lub realizacji filmowej i telewizyjnej.

Podczas trwania nauki studenci opanowują wiedzę teoretyczną i praktyczną, potrzebną przy tworzeniu utworu filmowego lub telewizyjnego. Poszczególne lata mają określony program zadań praktycznych i warsztatów, bo praktyki są tu kluczem do osiągnięcia profesjonalizmu. W ich ramach studenci wykonują etiudy filmowe i telewizyjne, dysponując profesjonalnym sprzętem. Prócz tego mają sporo zajęć humanistycznych, historii sztuki, wiedzy o filmie, plastyki, fotografiki, scenografii i historii filmu. Po obronie pracy dyplomowej (film lub widowisko telewizyjne i pisemna praca teoretyczna) uzyskują tytuł magistra sztuki.

Gdzie do pracy?

Operator kamery może pracować jako wolny strzelec lub na etacie w ośrodku telewizyjnym. Może się starać o zlecenia w wytwórni filmowej, studiu filmów reklamowych lub w telewizji. Inna możliwość to poszukiwanie pracy w zawodach pokrewnych: montażysta, realizator obrazu, scenarzysta, a często również reżyser, ponieważ operator ma podobny punkt widzenia jak on i podobne wykształcenie. Niewielkiego przekwalifikowania wymagają takie profesje, jak fotograf, fotografik.

Zarobki operatora filmowego

Wynagrodzenie uzależnione jest charakteru zatrudnienia i ilości zleceń. Zarobki na tym stanowisku mogą być bardzo różne, w zależności od doświadczenia i wykształcenia pracownika, są też ściśle uzależnione od wielkości produkcji, liczby dni zdjęciowych.

Operator w telewizji lokalnej może liczyć na zarobki ok. 3,5 - 5 tys. zł. Indywidualne honoraria za pracę przy realizacjach filmowych mogą wynosić kilkanaście i kilkadziesiąt tys. złotych. Jak podaje portal pracuj.pl osoba zatrudniona w popularnej stacji telewizyjnej może osiągnąć płacę rzędu od 500-1000 zł dniówki. Warto przy tym pamiętać o wszelkich niedogodnościach związanych z ta profesją – pracą wieczorami, w weekendy i czasami nawet przez 12 godzin dziennie.